Zakład Usług Komunalnych to instytucja spółka z o.o. zatrudniająca 10 pracowników, zajmująca się zarządzaniem infrastrukturą komunalną, gospodarkę odpadami oraz utrzymaniem terenów zielonych. Organizacja stanęła przed wyzwaniem modernizacji infrastruktury IT w warunkach braku dedykowanego serwera oraz konieczności zapewnienia segmentacji sieciowej dla różnych działów i usług
Analiza stanu początkowego
Infrastruktura wyjściowa
Zakład dysponował jedynie podstawowym sprzętem IT składającym się z kilkunastu stacji roboczych, prostego switcha sieciowego oraz pojedynczego routera. Brak było centralnego serwera, a dane były przechowywane lokalnie na poszczególnych komputerach, co generowało znaczące ryzyka bezpieczeństwa i utrudniało współdzielenie zasobów
Wyzwania do rozwiązania
Główne problemy obejmowały brak centralnego zarządzania danymi, niemożność zapewnienia odpowiedniej segmentacji sieciowej dla różnych działów oraz ograniczoną skalowalność infrastruktury. Dodatkowo, rosnące wymagania dotyczące ochrony danych osobowych zgodnie z RODO oraz potrzeba digitalizacji usług komunalnych wymagały nowoczesnego podejścia do infrastruktury IT
Cel i założenia projektu
Cele biznesowe
Głównym celem było stworzenie nowoczesnej, bezpiecznej i skalowalnej infrastruktury IT bez konieczności inwestowania w kosztowny dedykowany serwer. Projekt miał umożliwić bezpieczną segmentację sieci, centralne zarządzanie danymi oraz przygotowanie organizacji na przyszłe wyzwania cyfrowe.
Założenia techniczne
Kluczowym założeniem było wykorzystanie istniejącego sprzętu komputerowego jako platformy wirtualizacyjnej oraz implementacja logicznej segmentacji sieci poprzez technologie VLAN.Rozwiązanie miało być oparte na open-source'owej platformie Proxmox VE, co pozwalało na znaczną redukcję kosztów licencyjnych
Wybór technologii Proxmox VE
Uzasadnienie wyboru
Proxmox Virtual Environment zostało wybrane jako platforma wirtualizacji ze względu na szereg korzyści dla małych instytucji publicznych. Jako rozwiązanie open-source, oferuje pełną funkcjonalność bez kosztów licencyjnych, co jest kluczowe dla ograniczonych budżetów jednostek samorządowych. Platform wspiera zarówno wirtualizację KVM jak i kontenery LXC, zapewniając elastyczność w doborze technologii do różnych zastosowań.
Minimalne wymagania sprzętowe
Proxmox VE charakteryzuje się stosunkowo niewielkimi wymaganiami sprzętowymi, co pozwala na jego instalację na standardowych komputerach biurowych. Wymaga procesora 64-bitowego z obsługą wirtualizacji Intel VT-x lub AMD-V, minimum 2 GB RAM oraz podstawowej karty sieciowej. Takie wymagania można spełnić wykorzystując jeden z mocniejszych komputerów biurowych dostępnych w zakładzie.
Architektura rozwiązania
Struktura wirtualizacji
W ramach projektu zdecydowano się na zakup serwera po leasingowego firmy Dell wraz z oprogramowaniem Windows Server, jako hosta Proxmox VE. Na tej platformie utworzono kilka maszyn wirtualnych obsługujących różne funkcje: serwer plików i baz danych, kontroler domeny Active Directory, serwer aplikacji oraz maszynę wirtualną dedykowaną do celów testowych.
Segmentacja sieciowa za pomocą VLAN
Kluczowym elementem architektury była implementacja segmentacji logicznej poprzez technologie VLAN. Sieć została podzielona na oddzielne segmenty: sieć administracyjną dla zarządzania IT, sieć biurową dla pracowników administracyjnych, sieć operacyjną dla systemów kontroli infrastruktury komunalnej oraz izolowaną sieć testową
Bezpieczeństwo i kontrola dostępu
Implementacja segmentacji VLAN znacząco podniosła poziom bezpieczeństwa poprzez izolację różnych typów ruchu sieciowego. Każdy segment posiada własne zasady dostępu, co minimalizuje ryzyko nieautoryzowanego dostępu do krytycznych systemów.
Optymalizacja kosztów
Wykorzystanie istniejącego sprzętu jako platformy wirtualizacji oraz wybór rozwiązania open-source pozwoliło na znaczną redukcję kosztów w porównaniu z zakupem dedykowanego serwera i komercyjnych licencji. Oszczędności szacowane są na poziomie 70-80% w porównaniu z tradycyjnym podejściem.
Elastyczność i skalowalność
Proxmox VE umożliwia łatwe dodawanie nowych maszyn wirtualnych oraz modyfikację konfiguracji sieciowej zgodnie z rosnącymi potrzebami zakładu. Snapshoty i backup umożliwiają szybkie przywracanie systemów w przypadku problemów.
Centralizacja zarządzania
Wszystkie zasoby IT są teraz zarządzane centralnie przez interfejs webowy Proxmox, co znacznie upraszcza administrację i monitoring systemów. Administrator może monitorować wydajność, zarządzać maszynami wirtualnymi oraz wykonywać kopie zapasowe z jednego miejsca
Projekt demonstruje, że nawet organizacje o ograniczonych budżetach i zasobach sprzętowych mogą skutecznie wdrożyć nowoczesne rozwiązania wirtualizacji, zapewniając bezpieczeństwo, skalowalność oraz efektywność operacyjną wymaganą w dzisiejszej erze cyfrowej transformacji administracji publicznej.
Kluczowymi czynnikami sukcesu projektu były dokładne planowanie architektury sieciowej, systematyczne podejście do wdrożenia oraz wykorzystanie proven technologies jak Proxmox VE i VLAN. Ważna była także akceptacja ograniczeń sprzętowych i dostosowanie rozwiązania do rzeczywistych możliwości organizacji. Dla innych zakładów usług komunalnych rozważających podobne wdrożenie rekomenduje się rozpoczęcie od dokładnej analizy potrzeb oraz dostępnych zasobów. Kluczowe jest także zapewnienie odpowiedniego szkolenia personelu oraz przygotowanie szczegółowej dokumentacji konfiguracji.